Programma Inclusieve samenleving 2024

Ons doel is een inclusief, gezond en sociaal Borne waarin inwoners de ruimte hebben om naar eigen kunnen en wens mee te doen. Inwoners nemen verantwoordelijkheid voor hun eigen leven. Lukt dat niet? Dan bieden we passende hulp en ondersteuning. Het Sociaal Hus vormt hiervoor een laagdrempelige toegang.

We werken vanuit de uitgangspunten van de Visie Sociaal Domein aan de thema’s zelfredzaamheid en samenredzaamheid, normaliseren en accepteren, betekenisvol meedoen en maatschappelijke verbondenheid. Door integraal te werken zijn we effectiever. Daarnaast zetten we in op een aanpak waarin preventie een grote rol speelt.

Onze inzet is om de inwoners van gemeente Borne gebruik te laten maken van eigentijdse voorzieningen met een goed kwaliteitsniveau. Dit zien we terug in ontwikkelingen zoals ’t Wooldrik en de onderwijshuisvesting in de Bornsche Maten. Vanuit het GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) Borne Gezond wordt uiting gegeven aan de diverse thema’s rondom gezondheid, sport, bewegen, cultuur en sociale basis. Uitgangspunten zijn het terugdringen van gezondheidsachterstanden aan de hand van een integrale aanpak op basis van het gedachtengoed van ‘positieve gezondheid’ en ‘health in all policies’.

Voorzieningen maatschappelijke ondersteuning

De doelen:

• Een ieder kan zijn of haar eigen (noaber)kracht inzetten of waar het niet kan, kunnen de gemeente en de partners op een passende manier ondersteunen.
• Het geven van zorg op maat, zodat inwoners zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en gezond en waardig ouder worden in hun eigen of passende omgeving. Inwoners (jong en oud en mensen met een beperking) kunnen mee (blijven) doen aan onze samenleving.
• We gaan door met de transformatie in het sociaal domein, waarbij de Visie Sociaal Domein en Programmaplan Sociaal Domein 2023-2026 onze richting weergeven.
• In de woonzorgvisie en bijbehorende uitvoeringsagenda voor de woonzorgvisie brengen we de ontwikkelingen in gemeente Borne op het gebied van wonen en zorg in beeld. De woonzorgvisie is een belangrijke basis om te werken aan concrete acties om de groeiende groep ouderen, maar o.a. ook mensen die uitstromen uit beschermd wonen en maatschappelijke opvang, statushouders en dak- en thuislozen, voldoende te faciliteren in hun woon- en zorgbehoeften. Dit doen we samen met onze partners in de zorg.

Algemene voorzieningen

De doelen:

• In samenspraak met de samenleving geven we uitvoering aan de inclusie-agenda, waarmee we voldoen aan het VN-verdrag handicap.
• Er wordt de komende jaren gewerkt aan meer nabijheid, vanuit het uitgangspunt ‘de mens centraal’. Door mensen beter en sneller te bereiken en toe te leiden naar het (preventieve) algemene aanbod binnen gemeente Borne kunnen mensen blijven meedoen en problemen in een vroeg(er) stadium opgepakt en of voorkomen worden.

Gezondheid

De doelen:

• De focus van ons beleid is gericht op gezonde bewoners in een gezonde leefomgeving. Hierbij gaan wij uit van positieve gezondheid, waarbij het betekenisvol leven van mensen centraal staat. De nadruk ligt op veerkracht, eigen regie en het aanpassingsvermogen van de mens en niet op de beperkingen of ziekte zelf.
• De coronapandemie heeft laten zien dat een goede gezondheid en preventie van essentieel belang zijn. Op het gebied van mentale gezondheid gaan we uit van onze lokale aanpak voor mensen met zorgwekkend gedrag. 22
• In de Omgevingsvisie speelt gezondheid ook een rol. Een stip op de horizon is dat de leefomgeving in Nederland inwoners verleidt tot een gezonde leefstijl. Dat kan door voldoende ruimte te creëren om te bewegen, te fietsen en te wandelen

Onderwijs

De doelen:

• Kinderen en jongeren kunnen zich ontwikkelen en veilig (op)groeien naar zelfstandigheid.
• Met de schoolbesturen in gemeente Borne realiseren wij gefaseerd, passende schoolgebouwen vanuit de instroompunten.

Cultuur

De doelen:

• Inwoners kunnen zich ontspannen en ontplooien door toegankelijke cultuur- en vrijetijdsvoorzieningen.
• Initiatieven faciliteren om onze kinderen al op jonge leeftijd kennis te laten maken met kunst en cultuur. Iedereen moet toegang krijgen tot culturele vorming, kunst en cultuur.
• Betekenisvol meedoen en maatschappelijke verbondenheid, dit kan onder andere door cultuur te beleven of iets met cultuur te doen.
• Het Kulturhus bereikbaar en toegankelijk houden voor jong & oud, waarbij we de betaalbaarheid voor verenigingen niet uit het oog verliezen.
• Behoud van Cultureel erfgoed.

Inburgering en vluchtelingen

De doelen:

• Borne levert op een humane wijze een bijdrage aan de huisvesting van immigranten (statushouders) en de opvang vluchtelingen uit de Oekraïne. Echter de aantallen en toewijzingen aan onze regio groeien. In niet alle gevallen is, naast de autonome woningbehoefte, toewijzing van permanente woningen op korte termijn haalbaar. Gezocht wordt naar tijdelijke oplossingen in termen van huisvestingscapaciteit, totdat de productie van permanente woningen weer in evenwicht is met de instroom van deze doelgroepen.
• We ondersteunen, informeren en faciliteren inburgeraars, zodat ze uiteindelijk volwaardig kunnen deelnemen aan onze samenleving. Participatie van statushouders behoeft blijvende aandacht, waarbij kennis van normen en waarden en vooral het leren van de Nederlandse taal, in combinatie met (vrijwilligers)werk uitgangspunt van beleid is.

Jeugd

De doelen:

• Jongeren kunnen gezond en veilig opgroeien en kunnen zich ontwikkelen tot zelfstandige volwassenen.
• Voor jongeren en ouders/verzorgers die tegen problemen aanlopen bij het opgroeien en opvoeden is dichtbij huis tijdig en passende ondersteuning aanwezig.

Sport

De doelen:

• Een leven lang sporten en bewegen voor alle inwoners van Borne en daarmee een gezonde leefstijl, ontmoeting, verbinding en participatie stimuleren.
• Inwoners kunnen sporten en bewegen door toegankelijke sportvoorzieningen.

Werk en Inkomen

De doelen:

• Iedereen doet mee door middel van betaald werk en als dit niet volledig mogelijk is, vindt participatie naar vermogen plaats.
• Inwoners beschikken over voldoende financiële middelen om volwaardig deel te nemen aan onze samenleving.
• We bezien de wijze waarop we invulling geven aan armoedepreventie.

Voorzieningen maatschappelijke ondersteuning

Er wordt verder uitvoering gegeven aan het Programma Sociaal Domein met een uitvoeringsplan Programma Sociaal Domein 2024.

• Bieden van maatwerkvoorzieningen en ondersteuning op basis van de wetgeving die de gemeente in medebewind uitvoert (m.n. Wet maatschappelijke ondersteuning). In 2024 gaan wij verder met een nieuw inkooptraject voor begeleiding, dagbesteding en verblijf. De huidige raamovereenkomsten met aanbieders van begeleiding, dagbesteding en verblijf lopen af per 1 januari 2025.
• Het zorgvuldig en efficiënt inkopen van zorg, waarbij de kwaliteit belangrijk is, evenals minder administratieve lasten voor zorgaanbieders. Uitgangspunt en wettelijk bepaald is het hanteren van reële tarieven. Zorgfraude wordt aangepakt en malafide zorgaanbieders worden uitgesloten als contractpartij van de gemeente.
• Voorbereidingen treffen voor een nieuwe aanbesteding van het aanvullend openbaar vervoer en jeugdvervoer. De raamovereenkomsten lopen medio 2025 af.
• Er worden regionaal acties uitgezet die moeten bijdragen aan de afname van de wachtlijst beschermd wonen.
• Er wordt een lokale woonzorgvisie opgesteld, waarvan een afwegingskader deel uitmaakt. Het afwegingskader biedt een handvat voor de beoordeling en afweging van (nieuwe) woonzorgconcepten.
• Stimuleren van meer seniorenwoningen en andere woonvormen, levensloopbestendige woningen, digitale zorg, domotica en valpreventie.

Algemene voorzieningen

De doelen:

• Versterken van de voorliggende voorzieningen ouderenwerk, vrijwilligerswerk en mantelzorgondersteuning.
• Het zoveel mogelijk door ontwikkelen van voorliggende voorzieningen (laagdrempelig, zonder indicatie, dichtbij) om duurdere maatwerkvoorzieningen te voorkomen zoals laagdrempelige dagbesteding.
• Verdere (door)ontwikkeling van de integrale toegang ’Sociaal Hus’ waarbij de samenwerking met partners in gemeente Borne de komende jaren versterkt en gepromoot wordt. De planning is dat deze in 2025 gehuisvest is in het nieuwe gemeentehuis.
• Uitvoering geven aan de Lokale Inclusie-agenda De focus ligt bij de inwoners die vanwege een fysieke, chronische, zintuigelijke of auditieve handicap of psychische ziekte, beperkingen ervaren en bij de inwoners die moeite hebben met lees-, schrijf en digitale vaardigheden.
• Uitvoering geven aan het ambitiedocument taalhuis 2022 - 2026 om basisvaardigheden te versterken (taal-, reken- en digitale vaardigheden).
• De samenwerking tussen (burger)initiatieven en organisaties die een bijdrage leveren aan uitvoering en samenwerking rondom preventieve voorzieningen stimuleren.
• Vanaf 2024 uitvoering geven aan het herijkte subsidiebeleid om samenwerking te stimuleren, meer in te zetten op preventie en subsidieregelingen per beleidsdoel/thema op te zetten.

Gezondheid

De doelen:

• Er wordt uitvoering gegeven aan de diverse thema’s die onder GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) vallen. Het doel is een gezonde generatie in 2040.
• Samen met regionale en lokale partners en op basis van behoefte van inwoners worden de thema’s uit GALA uitgewerkt. Te denken valt aan ketenaanpakken rondom overgewicht en valpreventie, een netwerksamenwerking voor Kansrijke Start, inzetten op kansengelijkheid en een gezonde fysieke leefomgeving die uitnodigt om te spelen en te bewegen.
• Het project SamSam waarin de samenwerking met de huisartsen is geïntensiveerd vindt een vervolg in Welzijn op recept.
• Gezondheid is een integraal onderdeel de nieuwe Omgevingsvisie.
• Er wordt ingezet op een gezonde leefstijl, zoals water drinken en fruit eten binnen het onderwijs, meer bewegen en mentale gezondheid en omgaan met de verleidingen van drank, drugs en social media en het inzetten op een rookvrije generatie krijgt specifieke aandacht.

Onderwijs

De doelen:

• Versterken van de samenwerking tussen onderwijs, kinderopvang, gemeente en jongerenwerk.
• Het integraal huisvestingsplan (IHP) actualiseren.
• Ter vervanging van de fuserende scholen Jan Ligthart en ‘t Oldhof wordt op de locatie Jan Ligthart gestart met de nieuwbouw.

Cultuur

De doelen:

• Uitvoering geven aan de geactualiseerde Cultuuragenda en subsidiëren van diverse culturele organisaties.
• Uitvoering geven aan het Uitvoeringsprogramma Cultuurregio Twente.
• De gemeente draagt bij aan het cultuureducatieprogramma van de basisscholen.
• Historisch Archief: Het archief verwerven, ordenen, opschonen, inventariseren, (her)verpakken, en digitaliseren ter voorbereiding op de verhuizing naar de nieuwe archiefbewaarplaats in het nieuwe gemeentehuis.
• Stichting Comité 4 en 5 mei geeft in afstemming met de gemeente inhoud aan het herdenken van 4 mei en vieren van 5 mei.
• Kunst en cultuur meer betrekken bij thema’s als sociale integratie, participatie en zelfregie.

Inburgering en vluchtelingen

De doelen:

• Ondersteunen, informeren en faciliteren van nieuwe inwoners van gemeente Borne, zodat ze volwaardig kunnen deelnemen aan de Nederlandse samenleving.
• Het op een evenwichtige manier, binnen de autonome huisvestingsvraag, huisvesten van aan Borne toegewezen statushouders, waarbij indien nodig, tijdelijke en passende, woonoplossingen worden gecreëerd. Al of niet door inzet van Maria Mediatrix of een minimaal gelijkwaardige, zelfstandige tijdelijke doorstroom-woonopvang.
• Het (veelal regionaal) inkopen van trajecten waarmee invulling wordt gegeven aan het persoonlijk plan inburgering en participatie van inburgeraars.
• Inzetten op het voldoen aan de taakstelling huisvesting van statushouders.
• Bieden van opvang en huisvesting aan Oekraïense vluchtelingen.

Jeugd

De doelen:

• We zetten verder in op het versterken van de samenwerking met het onderwijs, kinderopvangorganisaties en jeugdconsulenten.
• BSO+ door ontwikkelen, hierbij is te denken aan wat er voor nodig is om de kinderen deel te laten nemen aan voorliggende voorzieningen of terug te laten keren naar reguliere BSO.
• Ondersteunen van reguliere verenigingen, zodat jongeren met een zorgvraag ook kunnen deelnemen.
• Effectief helpen van jongeren en hun ouders/verzorgers op scholen van speciaal onderwijs door het op school leveren van jeugdhulp door zorgaanbieders.
• De regionale samenwerkingsagenda jeugd wordt vertaald naar een lokale samenwerkingsagenda.
• Doorontwikkeling van de sociale basis, onder andere door het aansluiten bij het PACT scheidingsloket en de pilot buurtgezinnen.
• Verder vorm geven aan een nieuw inkooptraject voor jeugdhulp. De huidige contracten met de zorgaanbieders voor jeugdhulp lopen per 1 januari 2025 af.

Sport

De doelen:

• Nu de realisatie van een Sportbedrijf is uitgesteld behouden we de adviescommissie Sport en Bewegen. Tevens wordt ingezet op de inrichting van een lokaal sportplatform, waarin sportverenigingen en sportaanbieders ieder kwartaal met de gemeente samen de laatste ontwikkelingen bespreken, kennis met elkaar delen en de onderlinge samenwerking versterken.
• De werkzaamheden voor de realisatie van het nieuwe sportcomplex BorneWest worden voortvarend voortgezet in 2024. De tijdelijke voorzieningen worden in het eerste kwartaal van 2024 gerealiseerd en de werkzaamheden in het zwembad (entree en peuterbad) worden in het eerste halfjaar van 2024 uitgevoerd.
• Op alle basisscholen in Borne is er aandacht voor een gezonde leefomgeving (JOGG), maken kinderen kennis met allerlei takken van sport en krijgen alle groepen 3 t/m 8 wekelijks kwalitatief goed bewegingsonderwijs van een vakleerkracht.
• Binnen het thema ‘Inclusie en diversiteit’ begeleidt de beweegmakelaar minstens 20 inwoners naar een passend sport- en beweegaanbod en houdt hierbij rekening met financiële, sociale en praktische belemmeringen.
• Om een gezonde leefstijl en vitaal ouder worden te stimuleren, zullen er minstens drie valpreventie cursussen georganiseerd worden, alsmede fietslessen voor ouderen/ statushouders/ vluchtelingen, twee gecombineerde leefstijlinterventies en een ketenaanpak voor kinderen met overgewicht.
• Er wordt een sportconferentie ‘Vitale Sportverenigingen’ georganiseerd met actuele themasessies (o.a. sociaal veilige sport) voor alle sportverenigingen en sportaanbieders (ongeveer 80 deelnemers).
• Om financiële gezondheidsachterstand te verkleinen, komt er extra aandacht voor de mogelijkheden van het Jeugdfonds Sport en Cultuur en zullen we inwoners benaderen die in aanmerking komen voor het sociaal fonds om hen te informeren en stimuleren om letterlijk en figuurlijk in beweging te komen.

Werk en Inkomen

De doelen:

• Verstrekken van uitkeringen en bijdragen uit armoederegelingen die bijdragen aan een toereikend inkomensniveau voor mensen die zelf niet in hun onderhoud kunnen voorzien.
• Het bieden van ondersteuning aan inwoners die op eigen kracht niet in staat zijn om door middel van werk deel te nemen aan de samenleving.
• Bezien op welke wijze we als gemeente mensen kunnen ondersteunen bij het rondkomen in een situatie waarin dit voor steeds meer huishoudens door ontwikkelingen op mondiaal en landelijk niveau (stijgende gasprijzen, hoge inflatie) moeilijk wordt.