Onderdak voor Oekraïense vluchtelingen en statushouders

Vluchtelingen uit Oekraïne

Sinds maart 2022 bieden we mensen uit Oekraïne tijdelijk onderdak aan in Borne. Op dit moment (september 2022) verblijven ongeveer driehonderd vluchtelingen in Maria Mediatrix en in De Zwanenhof en zijn bij particulieren nu 34 Oekraïense vluchtelingen opgevangen. 

Als gemeente en als Bornse samenleving, leveren we een grote bijdrage aan de opvang van deze oorlogsvluchtelingen. Burgemeester Jan Pierik: “We kunnen deze mensen een veilige plek bieden. Daar ben ik trots op. Zeker ook omdat ik me ervan bewust ben dat dit een grote inzet vraagt van de Bornse samenleving, vrijwilligers en van de ambtelijke organisatie.”

Situatie Ter Apel en asielopvang 

Over de opvang van mensen die gevlucht zijn en nog niet weten of ze in Nederland kunnen blijven (asielzoekers), is de burgemeester somber. De situatie op dit moment bij het aanmeldcentrum in Ter Apel en het vastlopen van de asielopvang omschrijft de burgemeester als schrijnend. “Er verblijven veel mensen die een verblijfsvergunning hebben (statushouders) in asielzoekerscentra (azc’s) op diverse plekken in Nederland. Voor die mensen moeten snel woningen worden gevonden. In die azc’s ontstaat dan ruimte voor asielzoekers die nu in Ter Apel wachten op een plek in een azc. Voor asielzoekers die in Nederland aankomen, is er dan weer onderdak in Ter Apel.” 

Woningen voor nieuwe inwoners van Nederland (statushouders)

Om bovenstaande in gang te zetten, heeft het Rijk besloten dat deze nieuwe Nederlanders nu sneller een huis moeten krijgen. In Borne zoeken we passende woningen in samenwerking met Welbions. Er zijn echter onvoldoende woningen voor deze statushouders. Een deel van hen krijgt daarom tijdelijk onderdak in Maria Mediatrix. Op basis van wat het Rijk nu vraagt, verwacht de gemeente Borne dat er eind 2022 zo’n twintig statushouders naar Maria Mediatrix komen. Dat is inclusief  tien nieuwe inwoners (statushouders) die i.p.v. begin 2023 al eind 2022 naar Borne komen. 

“Ik wil benadrukken dat dit gaat om een tijdelijke situatie. We doen er alles aan om deze mensen op korte termijn een containerwoning te kunnen aanbieden”, vertelt verantwoordelijk wethouder Martin Velten. “Het vinden en kunnen plaatsen van die woningen heeft prioriteit, maar vereist ook dat diverse stappen zorgvuldig worden gezet. Voor we een definitieve locatie voor deze woningen kiezen, willen we dit met inwoners heel zorgvuldig afstemmen.” 

Asielzoekers

Begin deze zomer kregen de gemeenten (via de Veilgheidsregio’s) de opdracht om ook voor crisisnoodopvang van asielzoekers te zorgen. Voor deze regio gaat het om 225 asielzoekers, waarvan Borne zo’n tien à vijftien mensen een plek moet bieden. Borne levert echter al een forse inspanning met het opvangen van een groot aantal vluchtelingen uit Oekraïne. Burgemeester Jan Pierik: “We hebben daarom andere Twentse gemeente gevraagd die asielzoekers op te vangen. Dit gebeurt momenteel in de gemeenten Haaksbergen en Hof van Twente. Wij vangen daarvoor enkele Oekraïense vluchtelingen op uit die twee gemeenten.”

Vanaf oktober komen er opnieuw 225 asielzoekers voor crisisnoodopvang naar elke Veiligheidsregio. “De opvang van asielzoekers in Maria Mediatrix is geen optie. Ook beschikken we niet over andere geschikte locaties. We zijn in gesprek met de gemeente Haaksbergen en Hof van Twente om -net zoals afgelopen zomer- afspraken te maken over de opvang van die groep mensen”, vertelt de Bornse burgemeester.

Bewondering voor inwoners en ondernemers

Er is een crisissituatie in Nederland ontstaan door de oorlog in Oekraïne én door de overvolle asielzoekerscentra. Door het aanbieden van een veilige plek en humane opvang  aan veel mensen uit Oekraïne én door nieuwe inwoners (statushouders) snel een woning te kunnen toewijzen, levert de gemeente Borne een waardevolle bijdrage aan het oplossen van deze crisissituatie.

Burgemeester Jan Pierik: “Het is bewonderenswaardig dat inwoners en ondernemers hun hart in het afgelopen jaar hebben laten spreken, zodat de nieuwe inwoners van Borne (sommige tijdelijk en andere definitief) zich kunnen thuis voelen in Borne.”

Veel mensen uit Oekraïne, asielzoekers en statushouders zoeken in Nederland een veilig onderkomen. De overeenkomst is dat al deze mensen hun ‘thuis’ hebben achtergelaten. Het verschil is de status die zij hebben in Nederland.

Oekraïners mogen tijdelijk in Nederland blijven.
Asielzoekers moeten aantonen dat zij in hun land van herkomst niet veilig zijn. Als na onderzoek blijkt dat dat zo is, kunnen zij een verzoek doen om hier te blijven (asiel aanvragen).
Statushouders zijn nieuwe inwoners van Nederland die een verblijfsvergunning (asiel) hebben gekregen. Zij mogen in Nederland blijven, maken deel uit van de Nederlandse samenleving en hebben recht op een woning. Niet de gemeente, maar het COA bepaalt in welke gemeente deze mensen gaan wonen.

Opvang bij Maria Mediatrix en De Zwanenhof

Sinds maart 2022 stelt de gemeente Borne Maria Mediatrix beschikbaar als opvanglocatie voor Oekraïense oorlogsvluchtelingen. Daarnaast is er een particulier initiatief dat bij de Zwanenhof in Azelo onderdak biedt aan Oekraïense oorlogsvluchtelingen. Gemeente Borne geeft hiermee gehoor aan de dringende oproep van de Veiligheidsregio Twente (VRT) om mogelijkheden te bekijken voor de tijdelijke opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Voor de opvang van deze oorlogsvluchtelingen houdt de gemeente een bandbreedte aan van 250 tot 350 vluchtelingen, verdeeld over de locaties Maria Mediatrix en De Zwanenhof. Daarbij wordt rekening gehouden met een gefaseerde instroom vanwege de organisatie en de nog uit te voeren aanpassingen aan Maria Mediatrix.