Nadeelcompensatie (tegemoetkoming in schade)

Nadeelcompensatie is een regeling voor schadevergoeding voor rechtmatig overheidsoptreden, bijvoorbeeld door werkzaamheden of besluiten van de gemeente. Het gaat om schade die uitstijgt boven het normaal maatschappelijk risico en een burger of bedrijf onevenredig zwaar treft in vergelijking tot andere burgers of bedrijven. Dit soort schade hoeft u als burger of bedrijf niet of niet geheel te dragen, maar moet de overheid geheel of gedeeltelijk vergoeden. Deze vergoeding heet nadeelcompensatie.

Er zijn twee vormen van nadeelcompensatie.

• (Plan)schade  

Nadeelcompensatie kan aan de orde zijn bij het wijzigen van een omgevingsplan (voorheen bestemmingsplan), het afgeven van een omgevingsvergunning, een rechtstreeks bindende regel in een omgevingsplan of een projectbesluit. Het betreft dan nadeelcompensatie als gevolg van een besluit of maatregel die op de Omgevingswet is gebaseerd, hieronder valt ook de oude planschade. Een paar voorbeelden van schade uit de omgevingswet zijn: het vrije uitzicht van uw huis verandert door de bouw van een nieuwbouwwijk of naast uw huis komt een kinderdagverblijf. Als gevolg van deze besluiten of handelingen lijdt u schade. Bijvoorbeeld uw huis wordt minder waard, uw woongenot vermindert of u kan inkomen mislopen. U kunt dan de gemeente om een vergoeding van de schade vragen.

• Overige schade 

Nadeelcompensatie is ook aan de orde bij schade als gevolg van infrastructurele werkzaamheden, zoals het openbreken van straten, rioolvervanging, onderhoud aan wegen of het afsluiten van bruggen of waterwegen. Hierdoor kunt u als ondernemer tijdelijk inkomensverlies lijden, bijvoorbeeld doordat een winkel tijdelijk ontoegankelijk is. U kunt dan de gemeente om een vergoeding van de schade vragen. 

Om in aanmerking te komen voor nadeelcompensatie moet u aan de volgende voorwaarden voldoen: 

• U heeft schade geleden.
• U heeft uw schade goed onderbouwd.
• Er is een rechtsreeks verband tussen het handelen van de gemeente en uw schade.
• U heeft schade als gevolg van een rechtmatig genomen besluit, maatregel of feitelijke handeling van de gemeente. 
• U ontvangt niet een andere tegemoetkoming voor de schade.
• U dient dit volledig ingevuld aanvraagformulier in met daarbij alle gevraagde stukken en u stuurt dit ondertekend op. 
• De schade behoort niet tot het normaal maatschappelijk risico of het normale ondernemersrisico: 

Dat overheidsingrijpen voor sommige burgers en ondernemingen nadelige gevolgen kan hebben, is onvermijdelijk. Tot op zekere hoogte moeten deze gevolgen echter worden geaccepteerd. Dit noemen we 'normaal maatschappelijk risico'. 

Het normaal maatschappelijk risico wordt met een drempel aangegeven. Schade beneden deze drempel blijft voor eigen rekening. Schade die boven deze drempel uitstijgt, kan voor vergoeding in aanmerking komen.

De (plan)schade wordt op grond van artikel 15.7 Omgevingswet niet vergoed wanneer de schade die bestaat uit waardevermindering van een onroerende zaak minder dan 4% bedraagt van de waarde van de onroerende zaak onmiddellijk voor het ontstaan van de schade. 

De overige schade, die bijvoorbeeld door de afsluiting van een weg ontstaat, blijft in elk geval voor uw rekening voor zover deze:

1. niet uitgaat boven het normale maatschappelijke risico; 
2. het gevolg is van een normale maatschappelijke ontwikkeling die een duur heeft van maximaal 24 aaneengesloten maanden; 
3. in het geval van een ondernemer minder is dan € 1000,- (bagateldrempel);
4. in het geval van een particulier minder is dan € 500,- (bagateldrempel);
5. niet meer is dan 8 % van de ge­mid­del­de jaar­om­zet van de drie ja­ren voor­af­gaand aan het jaar waar­in de scha­de is ge­le­den (omzetdrempel);

De omzetdrempel wordt berekend over de gemiddelde jaaromzet, dus niet over de schademaanden. Hoe langer de schadeperiode, hoe minder het effect van de drempel dus is. Dit is geregeld in de Beleidsregel normaal maatschappelijk risico nadeelcompensatie gemeente Borne 2024. 

Rekenvoorbeeld

Voor het behandelen van uw verzoek om nadeelcompensatie bent u een recht van € 500, - verschuldigd. Bij toekenning van nadeelcompensatie betalen we dit bedrag aan u terug. 

Na het indienen van het aanvraagformulier krijgt u een ontvangstbevestiging met de mededeling dat dit bedrag binnen vier weken na de dag van verzending van deze ontvangstbevestiging op de rekening van de gemeente moet zijn gestort. Vervolgens wordt uw verzoek inhoudelijk beoordeeld.

U kunt nadeelcompensatie schriftelijk bij de gemeente aanvragen. Daarvoor gebruikt u onderstaand aanvraagformulier.